Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015 được Quốc hội thông qua vào ngày 25/11/2015 đã quy định rõ về nhiệm vụ và quyền hạn của Thanh tra hàng hải như sau:
- Thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về hàng hải, các điều ước quốc tế liên quan mà Việt Nam là thành viên.
- Phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn, xử lý hành vi vi phạm trong hoạt động hàng hải.
- Tạm giữ tàu biển
- Thực hiện nhiệm vụ và quyền hạn khác theo quy định của pháp luật.
Đồng thời, quy định cụ thể các vấn đề liên quan đến Thanh tra hàng hải, như là:
- Thanh tra viên hàng hải được cấp thẻ thanh tra, trang bị đồng phục, phù hiệu, phương tiện và công cụ hỗ trợ theo quy định của pháp luật.
- Thanh tra hàng hải hoạt động theo quy định của Bộ luật Hàng hải 2015, pháp luật về thanh tra và điều ước quốc tế liên quan mà Việt Nam là thành viên.
Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015 bắt đầu có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/7/2017 và thay thế cho Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2005.